Zatoichi 18 - Zatoichi and the Fugitives (Zatôichi hatashi-jô) Turkish Subtitles

ZATOICHI GENEL BILGILER.txt

A. ZATO�CH� SER�S� VE JAPON K�LT�R� HAKKINDA GENEL B�LG�LER:

1. Serinin Konusu Hakk�nda Genel Yorum:
Zatoichi serisi, t�m b�l�mlerde Shintaro Katsu'nun ba�rol�n� �stlendi�i
1962-1972 y�llar� aras�nda �ekilmi� 25 b�l�ml�k seridir.
Aksiyon, su�, dram ve komedinin harmanland��� seride,
�st�n yeteneklere sahip k�l�� ustas� k�r kahraman�m�z�n
adaletsizli�e sebep olan k�t� niyetli �etecilerle m�cadelesi konu edilmektedir.
Kahraman�m�z�n sabr� ta�mad��� s�rece ya da 
kendini savunmak zorunda kalmad��� s�rece k�l�� daima k�n�nda kal�r.
Kan d�k�lmemesi i�in de ayr� bir m�cadele veren kahraman
nezaketinden asla taviz vermeyerek kimseye sayg�da kusur i�lemez.
��nk� �eteci t�resine yara��r �ekilde, k�t� olaylara �ahsen sebep olmamas� gerekir.
Bu sebeple her ko�ulda nezaketinde direnmekte olduk�a �srarc� bir tutumu vard�r.
Kendisi gibi d�sturlu olanlara kar�� -d��man� bile olsa-
fazladan bir ilgi ve derinden bir sayg� g�sterir. B�ylelerine kar��
fedak�rl�kta s�n�r tan�maz.
D��man bile olsalar -�eteci olmayan- halktan kimselere (=masumlara)
�zellikle kad�nlara ve �ocuklara asla zarar vermez;
onlara kar�� insan� anlamda derinden sevgi, sayg� ve ilgi besler, onlar� her f�rsatta korur, destek olur.
K�r olman�n getirdi�i, toplum i�inde kar��la�t���
�e�itli engelleri (a�a��lanma, d��lanma, kand�r�lma vs.) a�abilmek i�in
kendini son derece �etin �artlarda e�itmi�tir. Sese ve kokuya kar�� olduk�a hassast�r.
Kar��la�t��� hi�bir d��mana ma�lup olmayan yenilmez k�r kahraman
kumar (zar oyunlar�) konusunda da hilelere taviz vermeyecek kadar dikkatlidir.
Tipik aksiyon filmlerindeki son derece kibirli ba�rollerin aksine
-seri boyunca- kibirden, m�bala�adan m�mk�n oldu�u kadar uzak, her daim ezik,
sade, olduk�a nazik, samimi, hizip�i, baharats�z, fakat kendinden emin bir duru� sergiler.
Serinin t�m b�l�mleri, altm��lar�n, yetmi�lerin ruhuyla yap�lm��,
�izgi roman tad�nda sahnelerle kurgulanm��, izlemesi son derece keyifli bir samuray klasi�idir. (hymaster)



B. SER�DEK� JAPON K�LT�R� HAKKINDA BAZI TEMEL B�LG�LERDEN BAHSEDECE��M:

1. Japonca'da "�/I" Harfi Yoktur:
Kaynak alt yaz� metinlerinde
"i" harfinin b�y�k yaz�l��� (�ngilizce oldu�u i�in) "I" �eklindedir.
Bildi�iniz gibi T�rk�e'de ise "i" harfinin b�y�k yaz�l�� �ekli "�" �eklindedir.
Ayr�ca bizde, "I" harfinin k���k yaz�l��� da yine �ngilizce'nin aksine ("i" de�il) "�" �eklindedir.
Japonca'da -dilimize g�re- "�" veya "I" harfi yoktur. Yaln�zca "i" veya "�" harfi vard�r.
Japon s�zc�kler de yaz�ld��� gibi -t�pk� T�rk�e'deki gibi- okunur.
Bu sebeple Japonca �zel isimlerdeki b�y�k yaz�lm�� (�ngilizce "I" �eklindeki) harfleri
T�rk�e "�" �eklinde d�zeltmek gerekir.
�rne�in;
a. �ngilizce kaynak metindeki "Ichi" kelimesi bizde "�chi" �eklinde yaz�lmal�d�r.
t�m harfleri b�y�k yaz�ld���nda "�CH�" �eklini al�r.
b. �ngilizce kaynak metindeki "Iioka" kelimesi "�ioka" �eklinde yaz�lmal�d�r.
t�m harfleri b�y�k yaz�ld���nda "��OKA" �eklini al�r.

2. "Zatou" (Zato), "Anma" ve "Mekura" Kelimeleri:
"Zato" kelimesinin ilk anlam� "k�r"d�r. �kinci anlam� ise "mas�r"d�r (bkz. Anma).
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-zatou.html)
"Anma" kelimesinin ilk anlam� "mas�r"d�r.
Mas�rl�k Japonya'da geleneksel olarak k�rlerin tercih etti�i bir meslektir.
Bu sebeple yerine/duruma g�re "k�r" anlam�nda da kullan�lmaktad�r.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-anma.html)
"Mekura" kelimesinin ilk anlam� "k�r biri/ki�i/birey/kimse", "k�r adam/kad�n/�ocuk" �eklindedir.
Bizdeki gibi mecaz� yollu hakaret olarak "cahil", "kara cahil" anlamlar�nda da kullan�lmaktad�r.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-mekura.html)

3. "�chi" Kelimesi:
"Bir" say�s�n�n kar��l���d�r. (Mesela: �chi ryo = 1 ryo)
Ek olarak kullan�ld���nda kelimeye "en" anlam� katar.
Ayr�ca market, adil, mek�n, durum, mevki ve yer anlamlar�nda da kullan�l�r.
Ayr�ca Edo d�neminde lisansl� mas�rl�k yapan k�rlerin kulland��� bir �e�it unvan olarak da kullan�lmaktayd�.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-Ichi.html)

4. "Sake" Kelimesi:
Sake, Japonlar�n pirin� ve tah�l tozundan yapt�klar� ulusal i�kidir.
Rak� ve tatl� �araba da benzetilmektedir.
Genellikle beyaz �arap rengindedir. %18-20 oran�nda alkol i�erir.
�araba nazaran hafif ek�imsi bir tad� vard�r. ��imi de �arab� an�msat�r.
(bkz. https://tr.wikipedia.org/wiki/Sake)
Microsoft Word dil bilgisi denetiminde i�ki dolduran garson
anlam�na gelen "saki" olarak d�zeltme �nerse de kelimenin o �ekilde bir yaz�l��� yoktur.
T�rk�e'deki (do�ru olan) yaz�l��� oldu�u (okundu�u) gibi "sake" �eklindedir.

5. "Yakuza" Kelimesi:
"Sake" kelimesi gibi hemen hemen her b�l�mde ge�en kelimelerden bir tanesidir.
"Yakuza" olarak adland�r�lan Japon �etecilerine veya onlar�n eylemlerine verilen isimdir.
Edo d�neminde "meslek" olarak de�erlendirilmektedir.
Ancak Japonya'da bir �eteye veya herhangi bir �eteye mensup olanlara s�yledikleri
k�t� bir Japon unvan�d�r.
Anlam kar��l��� olarak "Mafya" veya "gangster" kelimelerini kullanmad�m;
��nk� ikisi de "yakuza" gibi yabanc� as�ll� kelimelerdir.
Asl�nda "mafya" sadece �talyan as�ll� �eteciler i�in kullan�lan bir kelimedir.
"Gangster" ise Frans�z k�kenli yabanc� bir kelimedir.
"Yakuza" ise Japon �etesine veya �etecisine verilen yabanc� bir isimdir.
Di�erleri gibi hen�z T�rk�e'ye yerle�mi� bir kelime de�ildir.
Ancak tam manas�yla "Japon �etecisi" olarak �evirmek m�mk�n.
Serinin ilk filminde iki �ete aras�ndaki bir sava� konu edildi�inden
k�saca "�ete/�eteci/�etecilik" olarak �evirmeyi tercih ettim.
Di�er t�m b�l�mlerde "yakuza" kelimesini yine "�ete/�eteci/�etecilik" olarak �evirmeye devam ettim.
Filmin baz� b�l�mlerinin kaynak (�ngilizce) metinlerinde "yakuza" yerine;
"gangster", "gambler" gibi kelimeler de kullan�lm��t�r.
Ancak ben yine de �evirilerimde kelimeyi "�eteci" olarak d�zelttim.

6. Japon �eteci T�resi (Code of Yakuza) ve Japon �eteci Onuru (Yakuza Honor):
Serinin �o�u b�l�m�nde ge�en bir ifadedir.
�eteciler kanun d��� ve toplumun d��lad��� kimseler olduklar� i�in
kendi i�lerinde baz� yaz�l� olmayan birtak�m kurallar (prensipler) vard�r.
Kalle�lik, arkadan b��aklama, �eteci olmayan kad�n, �ocuk, silahs�z, masum, savunmas�z
insanlar� �ld�rmemek, zulmetmemek, s�m�rmemek, doland�rmamak, haks�zl�k etmemek gibi 
birtak�m kurallardan ibaret oldu�u gibi namuslu insanlara destek olmak gibi iyi niyetli
davran��lar� da kapsamaktad�r.
Bunlar�n yan� s�ra kar��l�kl� d�v��menin (d�ellonun) de bir �ekli, bir yordam� vard�r.
�eteciler aras�nda yap�lan�n "onursuzluk" say�lan i�ler; bu kurallara ayk�r� davranmakt�r.
B�yle yanl�� bir �ey yapmak veya k�t� bir olaya sebep olmak,
ki�inin �eteci onurunu zedeler, toplumdan d��land��� gibi �eteciler aras�ndan da d��lan�p cezaland�r�lmas� icap eder.
Japon �eteciler, yasa d��� i�lerinde dahi bu kurallara riayet etmek zorundad�rlar.
Ancak �o�unun kendi kurallar�na riayet etmemeleri sebebiyle genellikle kan d�k�lmektedir.
T�m serinin arka plan�nda i�te bu mesele esas al�n�r.
Asl�nda kahraman�m�z�n as�l m�cadelesi, t�m b�l�mlerde, �eteci t�resinin �eteciler aras�nda yeniden can bulmas�d�r.
Eski Japon filmlerinde genellikle hep ayn� motifi g�rmek m�mk�nd�r.
Yani eski (Meiji d�nemindeki) Japon �etecileri aras�nda i�lenen bu konular
hep bu "onur m�cadelesi" kapsam�nda ele al�nmaktad�r.
�evirilerimde "code of yakuza" ifadesinin kar��l��� olarak "�eteci t�resi",
"Yakuza honor" i�in de "�eteci onuru" �eklinde �evirmeyi tercih ettim.

7. "Kaoyaku" ve "Kashimoto" Unvanlar�:
�ngilizce kaynak metinlerde "Boss" olarak �evirdikleri kelimelerdir.
"Koayaku"'nun bizdeki kar��l��� "s�z sahibi" veya "yetkili ki�i" olarak
yani "patron" anlam�na gelmektedir.
"Kaoyaku" kelimesindeki "-yaku" son ekinden anla��laca�� �zere; do�ru bir kar��l�k olarak
"�ete babas�", "�ete patronu", "�ete lideri" anlamlar�na geldi�ini s�yleyebiliriz.
�ete lideri olan ki�i bu i�i (varsa) ailesi veya yak�nlar� ile birlikte y�r�t�r.
Geri kalanlar ise kiral�kt�r.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-kaoyaku.html)
"Kashimoto" ise patronun bir beden b�y��� olarak
"para babas�" veya "kumarhane patronu" anlamlar�na gelmektedir.
Filmde �evredeki b�y�k patronlar�n unvanlar� "Kaoyaku" de�il, "Kashimoto" olarak ge�er.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-kashimoto.html)
Bu kelimeleri Uzak Do�u'da an�ld��� �ekliyle �evirilerimde de
-yerine g�re- yine "patron" veya "para babas�" olarak ifade etmeyi uygun buldum.
Patronlar�n yetkisi kendi m�nt�kalar�yla s�n�rl�d�r.
�ete isimleri de kendi b�lgelerinin ad�yla birlikte s�ylenir.
Mesela �ioka'da yerle�ik bir �eteden bahsederken �etenin ad� "�ioka �etesi" olarak an�l�r.
Filmde genellikle �etenin ad� yaln�zca m�nt�kan�n bulundu�u yer ismiyle
-�rne�in sadece "�ioka" gibi- de ifade edilmektedir.

8. Yayg�n Hitap Kelimeleri ("Niisan", "Oniisan", "Aneki", "Ojisan", "Ojousan", "Umaisan"):
* "Niisan/Oniisan" cinsiyet ayr�m� g�zetmeksizin karde�in ya��a daha b�y���ne denir.
Yani bizdeki, "a�abey" veya "abla" kelimelerinin yerine kullan�l�r.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-niisan.html)
* Baz� yerlerde "Niisan" ile e�anlaml� olarak "aneki" kelimesi kullan�l�yor.
Bu da "ya��a daha b�y�k olan k�z karde�" veya "manken" anlam�na gelse de
"abla", "a�abey", "yak���kl�", "ta� bebek" anlamlar�nda
kullan�ld��� yerler mevcuttur.
Filmde yerine g�re "bac�", "birader", "ahbap", "dost", "arkada�" anlamlar�na gelir.
Ayn� �eteye (yakuza karde�li�i bak�m�ndan) mensup �etecilerin birbirine s�yledikleri samimi bir hitapt�r.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-aneki.html)
* "Oji" (veya "ojisan") kelimesinin bizdeki tam kar��l��� kelimeyi s�yleyenin
anne veya babas�ndan ya��a daha k���k olan "amca/day�/teyze/hala"s�na denir.
Ayn� mant�ktan hareketle yak�nl�k kurulmu� bir yabanc� i�in de kullan�lan bir kelimedir.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-oji.html)
* "Ojousan" kelimesi k���k k�z karde� (veya yabanc� bir k���k k�z) i�in kullan�l�r.
T�rk�e kar��l�k olarak "k�z karde�" veya "bac�" kelimeleri kullan�labilir.
Yerine g�re "han�mefendi", "bayan" anlam�nda da kullan�labilir.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-ojousan.html)
* "Umaisan" kelimesi yukar�daki hitap kelimelerden farkl� bir hitap �eklidir.
"Sen/siz", "�ahs�n�z", "kendiniz", "zat��liniz", "zat�n�z", "zat� muhterem" anlamlar�na gelir.
Di�er anlamlar� "yetenekli/zeki/bilge/ba�ar�l�", "leziz/tatl�/i�tah a��c�" ve "�ansl�/g�rkemli/umut verici" �eklindedir.
�eviri olarak yerine g�re bizdeki "ak�ll�m", "tatl�m", "yak���kl�m", "g�zelim", "uslu �ocuk" �eklinde de kullan�labilir.
Serideki filmlerden anlad���m kadar�yla "-san" son eki gibi �ok s�k kullan�lan kelimelerden bir tanesidir.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-umai.html)
Anlad���m kadar�yla Japon dili, konu�malar�ndaki o me�hur, y�ksek sesli hoyrat ��k��lar�na ra�men
samimiyetin a�daland���, hatta samimiyetten �ok daha ileride bir �ze sahip.
Bu y�n� ile bizim s�cakkanl� k�lt�r�m�ze olduk�a benziyor.

9. Japon �simler, Unvanlar, Seslenme, Hitap Ekleri:
* Filmdeki oyuncular kendilerini takdim ederken soyad�n� isimden �nce s�yl�yorlar.
G�n�m�z Japonya's�nda durum nas�ld�r, bilmiyorum.
Ancak serideki filmlerde kar��la�t���m isimler bu �ekilde ifade ediliyor.
Mesela "Monju no Kisuke" gibi. Kaynak (�ngilizce) metinlerdeki isimler t�pk� bizdeki yaz�l��� gibi
do�ru �ekilde yaz�lm��. Yani �nce ad� gelir ve sonra da soyad�.
�rnekteki yaz�l��a g�re ki�inin ad� T�rk�e'de "Kisuke Monju" �eklinde yaz�l�r.
Ancak seride Japon soyadlar� ayn� zamanda ki�inin memleketini belirtti�i i�in
bu ki�iye; T�rk�e'de "Monjulu Kisuke" de demek yanl�� olmaz.
* Kahraman�m�z�n ad�na gelince; memleketi Kasama olan �chi isimli k�r bir k�l�� ustas�d�r.
Yani yukar�daki bilgilerden hareketle kahraman�n Japonca ad� "Kasama no �chi" oluyor.
T�rk�e'deki yaz�l���yla "�chi Kasama" veya "Kasamal� �chi" �eklindedir.
Ancak serinin baz� b�l�mlerinde �srarla ad�n�n yaln�zca "�chi" oldu�unu s�yler.
Memleketinden hi� bahsetmek istemiyor. Ancak sebebi bilinmiyor.
Zann�mca ��hreti y�z�nden kolayca bulunmak istemiyordur.
"Zatoichi" ise bir isimden ziyade;
filmdeki �lemde yapt�klar�yla �n kazanm�� "K�r �chi" anlam�na gelen lakapt�r.
* Bayanlara hitaben isimlerin ba�lar�na hep "O-" �n eki vard�r.
Mesela "Tane" isimli bir bayana "Otane" �eklinde seslenirler ve kendisini de �yle tan�t�r.
* Ba�ka bir sayg� ifadesi de "-san" son eki ile "umai", "umaisan" kelimeleridir.
Bu ifadeleri "usta" olarak -�ngilizce kaynak metinden dolay�- �evirenler var;
ancak bu kelimelerin "usta" olmakla hi�bir ilgisi yoktur.
Tuhaf bir �ekilde, yabanc� (�ngilizce k�kenli) k�lt�rler, Uzak Do�u k�lt�r�ne
sanki olaylar her zaman bir "e�itim sahas�"nda ger�ekle�iyormu� gibi bir alg�yla bak�yorlar.
Asl�nda "-san" son eki insanlar�n birbirine g�sterdi�i genel bir sayg� ifadesidir.
T�rk�e'de yerine �rnek olarak "say�n" kelimesi kullan�labilir. Yerine g�re "bay" veya "bayan" anlamlar�na da gelebilir.
* "Danna" kelimesi genellikle hizmet erbab�n�n m��terilerine hitaben "bay/bayan/beyefendi/han�mefendi" �eklinde
ya da bir sanatk�ra -d�kk�n/at�lye i�leten bir esnafa- hitaben "hanc�/lokantac�/garson/hizmet�i" �eklinde
ya da herhangi makam sahibi bir kimseye y�nelik kullan�lan hitap �eklidir.
* "Sama" kelimesi de "danna" gibi ancak ki�iler aras�nda s�ylemekten ziyade daha �st makamlara hitaben kullan�r.
Tam kar��l��� "falanca bey/filanca han�m" ya da "falanca hazretleri" �eklindedir.
�rne�in; G�ne� hazretleri (=Otentosama), Kaoyakusama (patron bey) gibi.
* "Dannasama": Yukar�daki ifade edildi�i gibi "Danna" ile "Sama" n�n birle�imidir.
Genellikle k�lelik sistemine benzer ifadeyle "efendi/sahip" (=master) olarak �evirseler de
bu kelimenin bizdeki en uygun kar��l��� "beyefendi/han�mefendi" kelimeleridir. Yani arada mutlaka bir makam/�st�nl�k var.
Ancak k�lelik sistemindeki kadar u�uk de�il. "Zorunlu nezaket" icab�.
* "Sensei" kelimesi "usta", "��retmen" anlamlar�na gelir. Bu sebeple -kaynaklarda �ok�a ("san" unvan�na kar��l�k) "Master"
ifadesi ge�mesine ra�men- �evirilerimde -"sensei" kelimesi ge�medi�i s�rece- "Usta" unvan�na yer vermedim.
��nk� filmdeki olaylar ustalarla ��raklar�n harmanland��� bir e�itim sahas�nda ger�ekle�miyor.
Zaten kahraman�m�z da hi�bir resm� unvana sahip olmayan, seyyar mas�rl�k yapan,
��retmenlikle, ��retmekle hi�bir alakas� olmayan kumarla, �etecilikle ge�im sa�layan bir kahramand�r.
Olaylar genellikle kasaba, k�y veya a��k arazi gibi alanlarda, yani toplum i�inde ger�ekle�ir.
* Japonca "Ano" (Anou) kelimesi genellikle tan�mad��� bir kimseye seslenirken ya da
bir mek�na girerken kullan�lan, soruya ba�lama �eklidir.
Film i�inde "pardon", "acaba", "belki", "�yle/b�yle", "s�yle" �eklinde soru uyand�ran kullan�mlar� da mevcuttur.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-ano.html)
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-anou.html)
* Japonca "Moshi" kelimesi "Ano" kelimesinde oldu�u �ekilde genellikle tan�mad��� bir kimseye
yakla��p seslenirken kullan�lan, dikkat uyand�ran bir soru �eklidir.
Film i�inde "pardon", "acaba", "bakar m�s�n�z", "affedersiniz", "bu durumda/o h�lde" �eklinde kullan�mlar� mevcuttur.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-moshi.html)
* Japonca "Gomen", "Gomennasai" kelimeleri;
"Gomen" kelimesi "�z�r" ve "izin" anlamlar�nda kullan�l�r.
"Gomennasai" kelimesi izin istemek i�in kullan�l�r.
Tam kar��l��� "izin verirseniz/m�saadenizle", "m�sait misiniz?", "girebilir miyim?" anlamlar�na gelir.
* Japonca "Wagatta", "Souka", "Naruhodo" kelimeleri yerine g�re
"anl�yorum", "anla��ld�", "anlad�n m�", "�imdi", "demek...", "�yle/b�yle", "ger�ekten...", "afiyetle yedim/i�tim", "te�ekk�r ederim" anlamlar�na gelir.

10. Japonca K�f�r, Hakaret, Beddua s�zc�kleri:
�ngilizce (kaynak) metinlerde genellikle damn, idiot, bastard, son of a bitch olarak ge�en ifadelerdir.
Japon k�lt�r�nde de t�pk� �ngilizce'de oldu�u gibi olsa gerek
filmde yayg�n olarak kullan�lan birka� �e�it k�f�r/hakaret s�zc��� var;
* Aho: Gerzek, b�n, beyinsiz, d���ncesiz, fikir �retmekten yoksun anlamlar�nda kullan�lan hakaret ifadesidir.
* Yarou: �erefsiz, pi�, pu�t, serseri vb. k�f�r anlam�ndaki bir ifadedir.
* Baka/Bakamono/Bakayarou: Aptal, sersem, �ap�al, enayi, salak, denyo vb. anlam�nda kullan�lan hakaret ifadeleridir.
* Chikushou: Yerine g�re anlam� de�i�en bir kelimedir.
�stenmeyen bir durumla kar��la��ld���nda kullan�ld��� zaman "has siktir!", "hay aksi!", "t�h ya!", "lanet olsun/olas�!",
"kahretsin/kahrolas�!" gibi anlamlara geliyor.
Bir �ahs� veya �ah�slar� hedef alarak kullan�ld���nda ise; k�f�r olarak "�erefsiz", "orospu �ocu�u",
hakaret olarak ise "canavar", "hayvan", "ay�", "kasap" vb anlamlar�na geliyor.
* Domekura: K�rlere s�ylenen bir a�a��lama ifadesidir. �ngilizce (Kaynak) metinde genellikle "blind bastard" olarak ge�en ifadedir.
Genellikle Zatoichi'ye kar�� s�ylenen bu hakaret s�z� kelimenin ba��ndaki "do-" �n ekinden kaynakl�d�r.
Herhangi bir s�fat�n ba��na geldi�inde o s�fatla ba�lant�l� olarak "a�a��l�k" oldu�unu vurgulamaya yarayan bir �n ektir.
"Mekura" (=k�r kimse) kelimesinin �n�ne getirildi�i zaman as�l anlam� "�z�rl�/sakat/d���k k�r kimse" (=g�rme �z�rl�) �eklindedir.
Tabii anlam� yerine g�re "k�r it/k�pek", "k�r sefil", "al�ak k�r", "a�a��l�k k�r" �eklinde �e�itlendirmek m�mk�n.

11. Eski Japon Para Birimleri:
a. Ryo (Ryo): Eski Japonya (Meiji d�neminde) kullan�lan alt�n para.
(bkz. https://en.wikipedia.org/wiki/Ry%C5%8D)
b. Bu: Japon eski para birimi olan "ryo"nun �eyre�ine (4'te 1'ine) denk gelen para birimi.
(bkz. http://www.romajidesu.com/dictionary/meaning-of-bu.html)
c. Shu: Ryo'nun 16'da 1'ine veya Bu'nun 4'te 1'ine denk gelen para birimi.
d. Mon: Eski (Meiji) Japonya delikli sikkesi.
(bkz. https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_mon_(currency))
e. Kan: 1000 mona kar��l�k gelen para birimi.
1 ryo = 4 bu = 4 kan = 16 shu = 4000 mon
dahas� i�in bkz.
https://tr.qaz.wiki/wiki/Japanese_mon_(currency)
http://www.pierre-marteau.com/currency/converter/eng-jap.html

eviri Dipnotlari.txt

ZATO�CH�: KANUN KA�AKLARI (Zat�ichi hatashi-j�) - �EV�R� D�PNOTLARI:

1. �l� Sal� (Sat�r 793):
Japonca'da "Sanzunokawa" olarak ge�en, kaynak (�ngilizce) metinde ise
"River of the Three Crossings" olarak ge�en ifade ile
Japon Budist gelene�ine g�re,
"Sanzu Nehri" olarak bilinen ifade "�� kollu nehir" anlam�na geliyor.
Yunan Styx efsanesindeki nehre benzeyen bir efsanedir.
Bir Budizm terimi olan "San-Chu" ifadesi "�� K�t�l�k Yolu" anlam�na gelir:
"Ate� Yolu"na (yeralt� d�nyas�ndaki ya�ama), "Kan Yolu"na (hayvan olarak yeniden do�u�a)
ve "B��ak Yolu"na (a� hayalet olarak var olu�a) giden yollard�r.
(bkz. http://www.myjapanesehanga.com/home/artists/kiyochika-kobayashi-1847-1915-/rush-at-the-river-styx)
Bu ifade yabanc� k�lt�r inan���n� yans�taca��ndan filmi izleme s�ras�nda
seyirci a��s�ndan hi�bir anlam ifade etmeyece�i gibi kafa kar��t�r�c� bir ifade olmas� sebebiyle �evirimi
bizdeki "tene�ir/tabut" anlam�na gelen "�l� sal�" ifadesiyle yapmay� uygun buldum.

2. "S�RE GELEN, DEVAM EDEN C�MLELERDE �� NOKTA (...) UYGULAMASI" �LE �LG�L� OLARAK;
Bir�ok �evirmenin benimsedi�i s�re gelen, devam eden alt yaz�da
�� nokta (...i�erik metni... �eklindeki) uygulamas� T�rk�e dil bilgisine uygun de�ildir.
Ayr�ca as�l dil bilgisi kurallar�n� g�lgelemektedir ve �ahsen bu uyduruk icad� gereksiz buluyorum.
Bu sebeplerle kendi �evirilerimde �yle bir uygulama yoktur.
E�er merak ettiyseniz neden yanl�� oldu�unu ve neden gereksiz buldu�umu a��klayay�m;
a. Neden yanl��t�r? 
Bildi�iniz gibi, senaryolar (sinema, tiyatro) da T�rk�e d�z metin konular�n�n i�inde yer al�r.
�evirmekte oldu�umuz alt yaz�lar da bu senaryolar�n bir par�as�d�r.
Bu sebeple �al��ma m�mk�n oldu�u kadar T�rk�e dil bilgisine uygun olmak zorundad�r.
�evirmenler taraf�ndan genel olarak benimsenmi� bu "�� nokta uygulamas�"n�n
T�rk�e dil bilgisinde yeri yoktur.
Dilimizde o t�r kullan�m yaln�zca bir yerden, bir s�ylevden,
ba�ka yere ait metinlerden ALINTI YAPILDI�INI ifade etmek i�in kullan�l�r.
B�ylelikle c�mledeki o b�l�m�n ba�ka yerden al�nd��� (al�nt�n�n �ncesi/sonras� olup olmad��� da) anla��l�r.
C�mle ortas�ndaki �� nokta kullan�m� (al�nt�lar, kesik konu�malar, sans�r vs.) haricinde
�� nokta ile biten c�mlelerin ard�ndan b�y�k harfle ba�lanmas� gerekir.
Diyaloglarda �� nokta "s�re gelen, devam eden" anlamlar�ndan ziyade,
�zellikle "yar�m kalm��, t�kanm��, yar�da kesilmi�, zoraki bir konu�ma" durumlar�n�n betimi i�in 
kullan�lmas� gerekir ve diyaloglar�n ifadesi i�in alt yaz� i�eri�inde "s�re gelen/devam eden"
uygulamas�ndan daha �nemlidir.
(bkz. tdk.gov.tr - noktalama kurallar�)
Maalesef bu yanl�� uygulama ile asl� dil bilgisi kurallar� g�lgenmi� oluyor.
Toplumda yanl�� bir alg�ya ve bilgi kirlili�ine sebep oluyor.
Bu sebeplerle �evirmenler taraf�ndan genel olarak benimsenmi� "�� nokta" uygulamas�
T�rk�e dil bilgisine g�re yanl��t�r.
�ll� "�� nokta" kullan�lacaksa bunun yerine ba�ka karakterler
(mesela yabanc�lar�n yapt��� �ekilde arka arakaya iki tire gibi) kullan�labilir.
Ama �� nokta kesinlikle yanl�� oluyor.
b. Neden gereksiz buluyorum?
��nk�;
* S�re gelen bir c�mle par�as�nda;
e�er bir sat�r k���k harfle ba�l�yorsa �ncesinden devam� gelen bir c�mle oldu�u zaten barizdir.
* Devam eden bir c�mlenin sonunda ise;
zaten noktalama olmayaca�� i�in c�mlenin yar�m oldu�u ve devam edece�i
o �� noktay� koymadan da zaten anla��l�r.
Nitekim "s�re gelen, devam eden" uygulamas�
c�mlelerin yar�m oldu�unu izleyicinin g�z�ne soka soka belirtmek i�in
�evirmenlerin �o�u taraf�ndan benimsenmi� bir gereksizlik ve bir yanl��l�k olarak g�r�yorum.

iyi seyirler,
hymaster